ԿԵՆՍԱՔԻՄԻԱՅԻ ՊՐՈԲԼԵՄԱՅԻՆ ԳԻՏԱԿԱՆ ԼԱԲՈՐԱՏՈՐԻԱ
Լաբ. վարիչ՝ կ.գ.դ., պրոֆեոր Պետրոս Արամի Ղազարյան
Լաբորատորիան ստեղծվել է 1983թ.-ին:
Սկզբնական շրջանում (1990թ.) գիտական հետազոտություններն իրականացվում էին արյան երկարատև պահպանման բաժանմունքում (ղեկավար՝ կ.գ.դ., պրոֆ. Պ.Ա.Ղազարյան): 1991թ.-ից բաժանմունքը վերանվանվեց «Կենսաքիմիայի և կրիոկենսաբանության բաժին»: Գիտական աշխատանքները զուգակցվում էին արյան կրիոկոնսերվացման և պահպանման ժամկետների երկարացման հետազոտական աշխատանքների համար: 2002թ. գիտական բաժինը վերանվանվեց «Կենսաքիմիայի պրոբլեմային գիտական լաբորատորիա» (վարիչ՝ կ.գ.դ., պրոֆ. Պ.Ա. Ղազարյան):
Ներկայումս կենսաքիմիայի պրոբլեմային գիտական լաբորատորիայի աշխատանքներն իրականացվում են ՀՀ պետական բյուջեից ֆինանսավորվող թեմատիկ (պայմանագրային) և բազային ֆինանսավորվող թեմաների շրջանակներում՝
- «Հակաուռուցքային ակտիվությամբ օժտված ցիան խումբ պարունակող չհագեցած լակտոնների սինթեզ և կենսաբանական ակտիվության ուսումնասիրություն (նախակլինիկական փորձարկման կենսաքիմիական հետազոտություններ)» թեմայով աշխատանքները (թեմայի ղեկավար՝ պրոֆ. Պ.Ա.Ղազարյան) մինչև 2016թ. իրականացվել են ԵՊՀ-ի դեղագործական և օրգանական քիմիայի ամբիոնների հետ համատեղ;
- «Արյան հիվանդությունների տարածվածությունը Հայաստանում, դրանց կանխորոշման, ախտորոշման, բուժման առավել արդյունավետ մեթոդների մշակումը, անվտանգ փոխներարկումային բուժօգնության հիմնահարցերի մշակումը» (թեմայի ղեկավար՝ բ.գ.դ. Ս. Ս.Դաղբաշյան), 2005թ.-ից մինչ օրս:
Կենսաքիմիայի պրոբլեմային գիտական լաբորատորիայի աշխատանքների ներկայիս ուղղություններն են՝
- ՀՀ-ում արյան հիվանդություններով տառապող հիվանդների ինֆորմացիոն բազայի (ռեգիստրի) ստեղծում:
- Արյան հիվանդությունների, այդ թվում հեմոբլաստոզների ախտածնային մեխանիզմների բացահայտման և բուժման առավել արդյունավետ մեթոդների մշակման ուղղությամբ համալիր հետազոտություններ;
- Իմունոհեմատոլոգիական և իմունոգենետիկ հետազոտություններ:
- Նոր սինթեզված և բնական ծագում ունեցող կենսաբանական ակտիվ նյութերի սկրինինգ, նախակլինիկական փորձարկում և նրանց ազդեցության մեխանիզմների ուսումնասիրություն, ինչպես նաև որոշ պրեպարատների կլինիկական փորձարկում:
- ԱԿ-ում վերջերս ստեղծված, ժամանակակից սարքավորումներով հագեցած լաբորատորիաներում հետազոտություններ են իրականացվում ցողունային բջիջների ներարկումից հետո հնարավոր բարդությունների կանխարգելման ուղղությամբ:
Կենսաքիմիայի պրոբլեմային գիտական լաբորատորիայի բազայի վրա վերապատրաստվել են բժշկական («ներքին հիվանդություններ») և կենսաբանական («կենսաքիմիա ու մոլեկուլային կենսաբանություն») ոլորտի բարձր որակավորում ունեցող բազմաթիվ մասնագետներ:
Համալիր հետազոտությունների արդյունքների հիման վրա ձևակերպվել և պաշտպանվել են շուրջ 20 թեկնածուական և դոկտորական ատենախոսություններ (Ա.Սահարյան, Կ.Իսրայելյան, Ս.Դաղբաշյան, Լ.Սահակյան, Լ.Սիմոնյան, Ա.Ասոյան, Ա.Հարությունյան, Ա.Պեպանյան, Վ.Ղազարյան և ուրիշներ): Հետազոտությունների արդյունքներն հաջողությամբ ներդրվում են ինչպես ուսումնական գործընթացում, այնպես էլ գործնական բժշկության մեջ:
Կենսաքիմիայի պրոբլեմային գիտական լաբորատորիայի գործունեության ընթացքում հայրենական և արտասահմանյան գիտական պարբերականներում տպագրվել է ավելի քան 500 աշխատանք (այդ թվում շուրջ 300 օրիգինալ հոդվածներ և ավելի քան 200 միջազգային և հայրենական համաժողովների նյութեր):
Գիտական բաժնի գործունեությունը բարձր է գնահատվել ՀՀ Առողջապահության և ՀՀ Կրթության և գիտության նախարարությունների կողմից:
Ստորև հղումներով կարող եք տեսնել Պրոֆ․Ռ․Հ․Յոլյանի անվան արյունաբանական կենտրոնի Blood and Cancer Journal-ի համարները․
N 1 (25) 2018 https://blood.am/images/info/334.pdf
N 2 (24) 2017 https://blood.am/images/info/367.pdf
N 1 (23) 2017 https://blood.am/images/info/364.pdf
N 2 (22) 2016 https://blood.am/images/info/361.pdf
N 1 (21) 2016 https://blood.am/images/info/358.pdf
N 2 (20) 2015 https://blood.am/images/info/379.pdf
N 1 (19) 2015 https://blood.am/images/info/376.pdf
N 2 (18) 2014 https://blood.am/images/info/373.pdf
N1 (17) 2014 https://blood.am/images/info/370.pdf